ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

English French German Spain Italian Dutch Russian Portuguese Japanese Korean Arabic Chinese Simplified

Τετάρτη 26 Ιανουαρίου 2011

Τα κλωνοποιημένα στην αλυσίδα διατροφής

ΚΛΩΝΟΙ ΣΤΟ ΠΙΑΤΟ
Για τις Ηνωμένες Πολιτείες η είδηση δεν παρουσιάζει τίποτε το περίεργο. Η χώρα έχει εγκρίνει την πώληση και κατανάλωση κρέατος και γάλακτος από κλωνοποιημένα ζώα...
, χωρίς μάλιστα την υποχρέωση να αναφέρεται η προέλευσή τους. Αλλά και στην Ευρωπαϊκή Ενωση, όπου απαγορεύεται η κλωνοποίηση, δεν απαγορεύεται η εισαγωγή των προϊόντων της!

H σημερινή μας ιστορία έχει για πρωταγωνίστρια μια αγελάδα, ας την ονομάσουμε Μαίρη. Η Μαίρη λοιπόν χωρίς να μείνει έγκυος απέκτησε μια δεύτερη Μαίρη, μια τρίτη Μαίρη, μια τέταρτη Μαίρη, μια πέμπτη Μαίρη, μια έκτη Μαίρη, κτλ., κτλ., κτλ. Και κάποια στιγμή η Μαίρη και τα αντίγραφά της, που προέκυψαν από μια διαδικασία γνωστή ως κλωνοποίηση, έγιναν... γαλατάκι και κρεατάκι με στόχο να καταναλωθούν από τον πληθυσμό (και σε κάποιες χώρες έχουν ήδη καταναλωθεί).

Η κλωνοποίηση όμως των ζώων για τη δημιουργία προϊόντων με στόχο την κατανάλωσή τους δεν αποτελεί ένα απλό θέμα, αλλά τα τελευταία περίπου 15 χρόνια, από τη γέννηση του πρώτου κλωνοποιημένου θηλαστικού, της προβατίνας Ντόλι, ως σήμερα έχει απασχολήσει και συνεχίζει να απασχολεί πλήθος επιστημόνων, κυβερνήσεων και πολιτών. Κάποιοι μιλούν για μια διαδικασία που θα οδηγήσει σε καλύτερη και ποιοτικότερη παραγωγή, σώζοντας ζώα από ασθένειες και ταλαιπωρία, αλλά και τις υπανάπτυκτες χώρες από τον υποσιτισμό. Στον αντίποδα, άλλοι μιλούν για γενετική ισοπέδωση των διαφορετικών ζώων, για προβλήματα υγείας των κλώνων, για καταπάτηση των δικαιωμάτων τους και για πιθανούς μακροπρόθεσμους κινδύνους ακόμη και για την ανθρώπινη υγεία. Πρόκειται για ένα κουβάρι μπερδεμένο, το οποίο μπλέκεται ακόμη περισσότερο μέσα από ασαφή νομικά πλαίσια και διατροφικά σκάνδαλα. Να κλωνοποιεί λοιπόν κανείς ή να μην κλωνοποιεί... ζώα για κατανάλωση;

Ιδού η μεγάλη απορία που έχει άμεσο αντίκτυπο στο... τραπέζι εκατομμυρίων ανθρώπων. Σε κάθε περίπτωση, «Το Βήμα» σάς ταξιδεύει σήμερα στον θαυμαστό (ή μήπως όχι και τόσο;) κόσμο της κλωνοποίησης παραγωγικών ζώων και αφήνει σε εσάς τα συμπεράσματα. Πώς γίνονται οι κλώνοι; Η κλωνοποίηση αποτελεί μια διαδικασία κατά την οποία ένας ολόκληρος οργανισμός αναπαράγεται από ένα και μόνο σωματικό κύτταρό του (η τεχνική αυτή που είναι και η συμβατική μέθοδος κλωνοποίησης ονομάζεται πυρηνική μεταφορά σωματικού κυττάρου).

Ο πυρήνας του κυττάρου αυτού εισάγεται μέσα σε ένα απύρηνο ωάριο και οι ειδικοί με χρήση ενός «ηλεκτροσόκ» ή κάποιας χημικής μεθόδου πυροδοτούν τη διαίρεση των κυττάρων τα οποία αρχίζουν να συμπεριφέρονται όπως τα εμβρυϊκά. Το έμβρυο που προκύπτει εισάγεται στη μήτρα φέρουσας μητέρας και ο οργανισμός που έρχεται στη ζωή αποτελεί ένα πιστό γενετικό αντίγραφο του οργανισμού που έδωσε το σωματικό κύτταρο.

Οπως μάλιστα αναφέρει ο πρόεδρος του Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) στο «Βήμα», καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου των Αθηνών, κ. Γ. Νυχάς «η κλωνοποίηση αφορά αγενή πολλαπλασιασμό- κάτι αντίστοιχο με την αναπαραγωγή μέσω καταβολάδων και μοσχευμάτων που συμβαίνει στα φυτά. Είναι διαφορετική διαδικασία από την παραγωγή γενετικώς τροποποιημένων ή αλλιώς διαγονιδιακών ζώων των οποίων τα χαρακτηριστικά είναι διαφορετικά από τους προγόνους τους γιατί το γενετικό υλικό τους (DΝΑ) έχει αλλάξει».

Οι πρώτες επιτυχημένες προσπάθειες κλωνοποίησης αφορούσαν βατράχους οι οποίοι όμως είχαν προέλθει από τη χρήση εμβρυϊκών και όχι ενηλίκων κυττάρων. Η γέννηση της διάσημης προβατίνας Ντόλι, του πρώτου κλωνοποιημένου θηλαστικού στο Ινστιτούτο Ρόσλιν της Σκωτίας το 1996, άνοιξε μια νέα εποχή στην κλωνοποίηση, αφού η διαδικασία επετεύχθη με χρήση ενηλίκου κυττάρου μαστικού αδένα και όχι εμβρυϊκού κυττάρου.

Η Ντόλι σήμανε έναν... οργασμό κλωνοποίησης ζώων και οι επιστήμονες έχουν πλέον επιτύχει να κλωνοποιήσουν δεκάδες άλλα είδη, όπως βοοειδή, αίγες, κουνέλια, ποντίκια, γάτες, άλογα, χοίρους, ελάφια. Η διαδικασία σε κάποιες περιπτώσεις ακολουθήθηκε για τη διάσωση ζώων που κινδύνευαν με εξαφάνιση, ενώ κλωνοποίηση εφαρμόζεται και στην ιατρική- πρόκειται για την αποκαλούμενη θεραπευτική κλωνοποίηση- με στόχο τη λήψη βλαστικών κυττάρων για αντιμετώπιση σοβαρών ασθενειών. Υπάρχει όμως και ένα μεγάλο πεδίο που φέρει τον τίτλο της κλωνοποίησης ζώων με σκοπό την κατανάλωση των προϊόντων τους από τον πληθυσμό. Και σε αυτό το σημείο έχει δημιουργηθεί ένα άλλο... πεδίο διαμάχης λαμπρό μεταξύ επιστημόνων, αρμοδίων οργανισμών και ρυθμιστικών αρχών, οι αποφάσεις των οποίων μας αφορούν όλους.

Υπάρχουν χώρες όπως οι ΗΠΑ όπου ο πληθυσμός καταναλώνει και με την επίσημη... βούλα τους κλώνους και τα προϊόντα τους. Η Ευρώπη δείχνει να ανθίσταται (τουλάχιστον ως έναν βαθμό), αφήνοντας όμως «παράθυρα» για είσοδο των κλωνοποιημένων προϊόντων στην τροφική αλυσίδα από την... πίσω πόρτα. Οι ΗΠΑ στην πρωτοπορία Ας δούμε όμως τι έχουν αποφασίσει οι ιθύνοντες για τον πληθυσμό σε διαφορετικά μέρη του κόσμου.

Στις ΗΠΑ λοιπόν, η οποία θεωρείται και η πιο δεκτική χώρα στο θέμα της κλωνοποίησης ζώων, από το 2008 η αρμόδια Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDΑ) αποφάσισε ότι το κρέας και το γάλα που προέρχονται από κλωνοποιημένα βοοειδή, χοίρους και αίγες, καθώς και από τους απογόνους αυτών των ζώων που δεν έχουν όμως προκύψει από διαδικασία κλωνοποίησης, είναι ασφαλή, δεν συνδέονται με περιβαλλοντικούς ή άλλους κινδύνους και έτσι μπορούν να πωλούνται και να καταναλώνονται εντός της χώρας.

Η απόφαση αυτή δεν ισχύει όμως και για άλλα ζώα, όπως τα πρόβατα, αφού σύμφωνα με τους αρμοδίους δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία μελετών που να δικαιολογούν την ασφάλεια της κλωνοποίησής τους. Στην πράξη πάντως οι γνωρίζοντες αναφέρουν ότι παρά το «πράσινο φως» των Αρχών, η πλειονότητα των αμερικανών καταναλωτών δεν θα καταναλώσει εύκολα ένα κλωνοποιημένο ζώο, αφού ένα τέτοιο... έδεσμα θα ήταν πανάκριβο (εκτιμάται ότι η όλη διαδικασία δημιουργίας του κάθε κλώνου κοστίζει περί τα 20.000 δολάρια, ήτοι κάτι παραπάνω από 15.000 ευρώ).

Ουσιαστικώς λοιπόν το γάλα, τα μπιφτέκια ή τα παϊδάκια που είναι προϊόντα κλώνων και κυκλοφορούν στην αγορά των ΗΠΑ αφορούν απογόνους κλωνοποιημένων ζώων, οι οποίοι έχουν γεννηθεί με συμβατικές διαδικασίες. Στην πραγματικότητα κανένας δεν γνωρίζει όμως ακριβώς ποια και πόσα προϊόντα που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με την κλωνοποίηση κυκλοφορούν στην αμερικανική αγορά. Και αυτό διότι από το 2001 ισχύει ένα εθελοντικό μορατόριουμ σχετικά με την κυκλοφορία κλωνοποιημένων προϊόντων, γεγονός που σημαίνει ότι η κυκλοφορία κλωνοποιημένου κρέατος και γάλακτος εναπόκειται στην καλή θέληση των εταιρειών.

Επιπροσθέτως με βάση την απόφαση της FDΑ που αναφέρει ότι τα κλωνοποιημένα προϊόντα είναι αντίστοιχα σε ασφάλεια και ποιότητα με τα συμβατικά, αυτά δεν χρειάζεται να έχουν ειδική σήμανση. Σήμανση επιβάλλεται μόνο σε περίπτωση που υπάρχουν αλλαγές στη διατροφική τους αξία ή εάν έχουν εισαχθεί σε αυτά πιθανοί αλλεργιογόνοι παράγοντες. Είναι πάντως αξιοσημείωτο ότι το αμερικανικό κοινό δεν δείχνει να συμμερίζεται αυτήν τη... χαλαρότητα σχετικά με την κατανάλωση κλωνοποιημένων τροφίμων, αφού σε σχετική δημοσκόπηση ποσοστό της τάξεως του 63% δήλωσε ότι δεν θα ήθελε να τα καταναλώσει.

http://www.tovima.gr
Αναρτήθηκε από tromaktiko

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου

This is a comment.