Στην τρόικα η φορολόγηση των ακινήτων

Του Προκοπη Χατζηνικολαου

Το τελικό κείμενο για τη φορολόγηση των ακινήτων το 2014 θα συζητηθεί στη σημερινή συνάντηση του οικονομικού επιτελείου με την τρόικα, προκειμένου αφενός να πάρει το «πράσινο φως» από τους επικεφαλής ελεγκτές, αφετέρου για να εγκριθεί το ισοδύναμο μέτρο των 250 εκατ. ευρώ. Και αυτό διότι το νέο σύστημα δημιουργεί «τρύπα» ύψους 250 εκατ. ευρώ, η οποία θα καλυφθεί από τη μείωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ).

Εφόσον όλα εξελιχθούν ομαλά, το σχέδιο νόμου θα αποσταλεί στις κοινοβουλευτικές ομάδες της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ για να διαπιστώσουν εάν το νέο σύστημα ελαφρύνει τις μικρές περιουσίες. Πάντως, ουδείς εκ των βουλευτών των δύο κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση δεν έχει πάρει θέση για τις τεράστιες επιβαρύνσεις που προκύπτουν στους ιδιοκτήτες ακινήτων με συνολική αντικειμενική αξία άνω των 300.000 ευρώ.

Οι ιδιοκτήτες αυτοί θα πληρώσουν διπλό φόρο το 2014, ο οποίος μάλιστα θα υπολογισθεί με αντικειμενικές αξίες που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Μάλιστα, στις λεγόμενες ακριβές περιοχές οι πραγματικές αξίες είναι μικρότερες έως και 50% σε σύγκριση με τις αντικειμενικές αξίες που είχαν θεσμοθετηθεί το 2007, όταν η αγορά ακινήτων βρισκόταν σε άνθηση.

Επί της ουσίας, με το νέο σενάριο τα φορολογικά βάρη μεταφέρονται από όσους διαθέτουν μικρής αξίας ακίνητα, εντός σχεδίου οικόπεδα και αγροτεμάχια στα «αστικά ακίνητα» και δη σε περίπου 350.000 φορολογούμενους που έχουν στην κατοχή τους ατομική ακίνητη περιουσία άνω των 300.000 ευρώ. Ενδεικτικό της μεγάλης επιβάρυνσης που θα υποστούν το 2014 ιδιοκτήτες ακινήτων συνολικής αντικειμενικής αξίας άνω των 300.000 ευρώ είναι το παρακάτω παράδειγμα:

l Ιδιοκτήτης μεζονέτας 200 τ.μ. ηλικίας 1 έτους με μια πρόσοψη σε περιοχή με τιμή ζώνης 5.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο θα κατέβαλλε με το αρχικό σχέδιο του Ενιαίου Φόρου Ακινήτων ποσό ύψους 4.028 ευρώ. Με το νέο σχέδιο ο συνολικός φόρος σχεδόν διπλασιάζεται, αφού ο κύριος φόρος θα διαμορφωθεί σε 3.080 ευρώ και ο συμπληρωματικός (πρώην ΦΑΠ) σε 3.900 ευρώ. Δηλαδή συνολικά θα πληρώσει 6.980 ευρώ (2.952 ευρώ επιπλέον).

Το 2014 ο φόρος στα ακίνητα θα αποτελείται από τον κύριο φόρο (Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων) και τον συμπληρωματικό φόρο. Τον κύριο φόρο θα πληρώσουν όσοι διαθέτουν κατοικίες, οικόπεδα και αγροτεμάχια ξεχωριστά για κάθε ακίνητο. Ο συμπληρωματικός φόρος θα υπολογιστεί στο σύνολο της ακίνητης περιουσίας με αφορολόγητο όριο και προοδευτική κλίμακα. Από τον νέο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΦΙΑ) και τον συμπληρωματικό το υπουργείο Οικονομικών προσδοκά έσοδα ύψους 2,65 δισ. ευρώ. Ο φόρος όμως που θα επιβληθεί στους ιδιοκτήτες ακινήτων ανέρχεται στο ποσό των 3,24 δισ. ευρώ και αυτό διότι υπολογίζεται ότι 8 στους 10 θα καταφέρουν να πληρώσουν τους φόρους τους. Το αρχικό σχέδιο, ωστόσο, προέβλεπε έσοδα ύψους 2,9 δισ. ευρώ, όπως είχε άλλωστε συμφωνηθεί με την τρόικα.

Με το νέο σχέδιο δημιουργείται «τρύπα» 250 εκατ. ευρώ η οποία –όπως προαναφέρθηκε– θα καλυφθεί από το ΠΔΕ. Βέβαια, δεν είναι γνωστό ακόμα εάν οι πιστωτές της χώρας δέχονται ως ισοδύναμα μέτρα τον περιορισμό του ΠΔΕ κατά 250 εκατ. ευρώ ή αν θα ζητήσουν μειώσεις από άλλες πηγές.

Για τις μεταβιβάσεις

Το φορολογικό νομοσχέδιο για τα ακίνητα θα προβλέπει τη μείωση του Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτων (ΦΜΑ) στο 3%. Σήμερα ο φόρος ανέρχεται στο 8% για το τμήμα της αξίας του ακινήτου έως 20.000 ευρώ και φθάνει στο 10% για το μεγαλύτερο τμήμα της αξίας του ακινήτου.

Να σημειωθεί ότι η τρόικα επιμένει να αλλάξει το μοντέλο φορολόγησης των ακινήτων στην Ελλάδα με μεταφορά του μεγαλύτερου φορολογικού βάρους στην κατοχή και παράλληλη ελάφρυνση των μεταβιβάσεων ακινήτων.

Από το νέο έτος όλες οι μεταβιβάσεις ακινήτων θα φορολογούνται με 3% από το πρώτο ευρώ. Σύμφωνα με στοιχεία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων, η Ελλάδα έχει τον δεύτερο υψηλότερο φορολογικό συντελεστή ΦΜΑ (10%), με πρώτο το Βέλγιο (12,50%), ενώ ο μέσος ευρωπαϊκός όρος ΦΜΑ κυμαίνεται περί το 4%.